Тренинг "Мамандық таңдауда қателеспе"

Ісім оңсын десеңіз,
Сол істің маманы болыңыз.
Даңқым шықсын десеңіз,
Көпшіліктің адамы болыңыз
Әл - Фараби
Мақсаты: Мамандық таңдауда жауапкершілікті қалыптастыру. Оқушының кәсіби бағдарының табандылығын анықтау, психологиялық дайындығы мен қиындықтан шығу шеберлігін шыңдау.
Күтілетін нәтиже: тренинг соңында оқушылар мамандық таңдау кезінде нақты шешім қабылдауы. Өзіне лайықты, ұнайтын мамандық таңдап, сол мамандықтың қыр – сырын ұғынуы, ең бастысы қателеспеудің жолын таңдау керек.
Көрнекілігі: инербелсендітақта, ватман, маркер, жекелеген карточкалар.
Жоспары:
1. Кіріспе сөз.
2. «Кел, танысайық!» тренингі.
3. «Меніңбелгім» анкета толтыру, таныстыру.
4. «Мамандықты тап» ойыны.
5. «Бос микрофон» (рефлексия).
6. Қорытынды.
Барысы:
1. Кіріспесөз:
Мектеп оқушыларының мамандық таңдауда дұрыс бағыталу мәселесі мектептің психологиялық қызмет аясында жүргізілетін аса жауапты да маңызды жұмыстарының бірі болып отыр. Бала үшін болашақ мамандықты таңдау өмірлік жолын дұрыс таңдаумен бірдей. Өкінішке орай, біз, балалардың таңдауының ақылмен емес, біреудің сөзіне ере отырып, немесе ата – анасының ықпалымен «қай жерге оқуға түсу оңай» деген көзқарастармен болып жатқанын байқаймыз. Ақпараттың көптігі де, өзін – өзі танудың әліппесі де, оларды қалай пайдалану керектігін білмегендіктен кейде қателесетін жағдайлар жиі кездеседі. Жалпы айтқанда, бүгінгі күні жасөспірімдердің өзін – өзі тану арқылы мамандық таңдауда дұрыс бағыталуы және оған бейімделу мәселесі туындауда. Яғни, мамандық таңдауда оқушыға өз ақыл - ойымен, дұрыс шешім қабылдау үшін психолог маманның да көмегі керек. Сондықтан бүгін «Мамандық таңдауда қателесуге бола ма?» атты тақырыпта тренинг – сабағын ұйымдастырып отырмын.
2. «Кел, танысайық!» тренингі. Қатысушылар өзі туралы айтады. Мәселен, «Мен – Айнұр, педагогпын. Сыпайымын, әдептімін, сымбаттымын» деп таныстырады.
3. «Менің белгім» анкета толтыру, таныстыру. Ата - ана мен бала біріге отырып, мынадай 3 сұраққа жауап жазады (сөзбен, суретарқылы):
1. Менің отбасым
2. Менің жақсы мінезім, жағымсыз мінезім
3. Менің мамандығым
4. «Мамандықты тап» ойыны. Тренингке қатысушыларға карточкаларға жазылған мамандықтар таратылады, ал олар сол мамандықтарды ыммен көрсетуге тырысу керек. Қалғандары мамандықты табу керек.
Дәрігер
Фабрика басшысы
Хатшы
Кітапханашы
Банк қызметкері
Сатушы
Мұғалім
Бухгалтер
Сварщик
5. «Бос микрофон» (рефлексия). Қатысушылар тренингтен алған әсерлері туралы пікір бөліседі.
6. Қорытынды:
Ж.Аймауытов айтқандай: «Мамандықтың жаманыжоқ, бірақ, мұның кез келгеніне икемділік қажет, бұлжай күнелту, тамақ асыраудың ғана жолы емес, үлкен өнерді, зор шеберлікті қажет ететін нәрсе».
Мамандық – қарапайым өмір сүру көзі болып табылатын және қандай да бір дайындықты, жауапкершілікті талап ететін еңбек қызметінің маңызды бөлігі.
Мамандық таңдау – тағдырыңды таңдау деген сөз. Кейінгі өмірде өкінбейтіндей, өз қабілеті мен бейімділігіне сай кәсіп түрін таңдау..Бұл өте жауапкершілікті және маңызды іс. Мамандық таңдауда әр адам өзінің қызығушылығына, қабілетіне, бейімділігіне, қалауына сүйену керек. Өз - өзіне «Мен кіммін?», «Осы өмірдегі менің орным қандай?», «Қалай өмір сүремін?» деген сұрақ қоя отырып, жауап таба білу керек. Өз ісіне сенімді дұрыс таңдаған адам ғана жетістікке жетеді.
Осымен бүгінгі тренинг – сабағымыз өз шегіне жетті, қатысқандарыңызға, тыңдағандарыңызға, рахмет!

Джон Голланд сауалнамасы

Нұсқаулық:

Мына төмендегі әрбір қатардағы берілген мамандықтардың өзіне ұнайтын 2 жауаптың біреуін жауап парақшасына белгіле.

Анықтама

Класс: 9  « А »

Қатысқан оқушы саны:14

Жүргізілген әдістеме: Жеке тұлғаның типтік ерекшелігі Джон Голланд әдісі

Мақсаты: Жеке тұлғаның мінез-құлықтық типін анықтау

Нұсқау: Тиісті оқу бітіргеннен кейін сіз кез-келген мамандық бойынша қызмет атқара аласыз делік. Дегенмен сіз екі мүмкіндіктің бірін таңдағанда қайсысын таңдап алар едіңіз? Тіркеу қағазына өзіңіз таңдаған жауапты белгілеңіз.

Қорытынды:

1.Реалистік тип:  Азыканов Мақсат

2.Интеллектуалдық тип: Төретаева С, Құрманай Ж,  Мұхаметқали Аңсар, Нағашыбаев  Е

3.Әлеуметтік тип:   Уалихан Т, Жақсылыкова А, Джумабаев Т, Алдекенова М, Мыңжасаров Н

4.Конвенциялық тип:

5.Тапқыр тип:  Билялов А, Алдаберген А,

6.Артистік тип:  Қуаныш

            Ұсыныс: мамандық қабылдамаған оқушыларды қандай мамандық таңдауға ниеті бар, қызығушылығын оятып , оқушыларға бағыт бағдар беру.

                                                          Ақпарат

                                                                                                 09.03.2021 жыл

  Талапкер ауылының жалпы орта білім  беретін мектебінде  9 «А» оқушыларымен «Мамандық таңдауда қателес пе» тақырыбында тренинг өтті.

Мақсаты: Мамандық таңдауда жауапкершілікті қалыптастыру. Оқушының кәсіби бағдарының табандылығын анықтау, психологиялық дайындығы мен қиындықтан шығу шеберлігін шыңдау.
Күтілетін нәтиже: тренинг соңында оқушылар мамандық таңдау кезінде нақты шешім қабылдауы. Өзіне лайықты, ұнайтын мамандық таңдап, сол мамандықтың қыр - сырын ұғынуы, ең бастысы қателеспеудің жолын таңдау керек.
Жүргізілген әдістеме: Жеке тұлғаның типтік ерекшелігі Джон Голланд әдісі

Мақсаты: Жеке тұлғаның мінез-құлықтық типін анықтау

Нұсқау: Тиісті оқу бітіргеннен кейін сіз кез-келген мамандық бойынша қызмет атқара аласыз делік. Дегенмен сіз екі мүмкіндіктің бірін таңдағанда қайсысын таңдап алар едіңіз? Тіркеу қағазына өзіңіз таңдаған жауапты белгілеңіз.

Қатысқандар: 13 оқушы

Қорытынды:

1.Реалистік тип:  Азыканов Мақсат

2.Интеллектуалдық тип : Төретаева С, Құрманай Ж,  Мұхаметқали А, Нағашыбаев  Е

3.Әлеуметтік тип:   Уалихан Т, Жақсылыкова А, Джумабаев Т, Алдекенова М, Мыңжасаров Н

4.Конвенциялық тип:

5.Тапқыр тип:  Билялов А, Алдаберген А,

6.Артистік тип: Кеңес Қ

Мектеп психологы: Саткулова Қаламқас